Botox – Leczenie Bruksizmu

Medycyna Estetyczna

W Klinice Dr Anny Buckiej przy ul. Belwederskiej 44 Bruksizm leczony jest za pomocą Botoksu-toksyny botulinowej oraz szyn relaksacyjnych- nakładek na zęby.
Bruksizm ciągłe zgrzytanie zębami, ich mimowolne zaciskanie, najczęściej występuje nieświadomie podczas snu jak i świadomie w ciągu dnia. Pacjent świadomie nie może kontrolować siły nacisku. Ma to szereg skutków ubocznych Zdrowotnych oraz Estetycznych. Bruksizm może dotyczyć osoby w każdym wieku bez względu na płeć. Na bruksizm cierpi około 55% populacji i jest chorobą cywilizacyjną. Jest to schorzenie psychosomatyczne, o podłożu neurogennym. Przyczyny choroby nie są do końca rozpoznane, wiążą się jednak z długotrwałym stresem. Najczęściej są to czynniki psychiczne a dominującym jest długotrwały stres, nadmierne napięcie psychiczne, trauma, nerwica. Wtedy to mięśnie żujące przejmują nadmierne napięcie w ciele. Mięśnie poprzecznie prążkowane- szkieletowe (wszystkie mięśnie żucia) umożliwiają ruch. Spełniają rolę elementów aktywnych rozpraszających nadmiar energii. Rozproszenie energii, jak również amortyzacja krótkotrwałych nadmiernych sił ma na celu zabezpieczenie stawów oraz kości przed przeciążeniami. Mięśnie zbudowane są z tkanki poprzecznie prążkowanej, nadzorowanej przez ośrodkowy układ nerwowy. Sprawne funkcjonowanie narządu żucia, uwzględniające nadrzędną rolę ośrodkowego układu nerwowego, uzależnione jest od stanu psychoemocjonalnego oraz ogólnego stanu zdrowia. Procesy fizjologiczne oraz patologiczne zachodzące w tkankach drogą połączeń nerwowych oddziałują na funkcjonowanie narządu żucia. System trzech współistniejących zespołów funkcjonalnych:
1) zespół stawowy- prawy i lewy staw skroniowo-żuchwowy,
2) zębowo-zębodołowy, zęby wraz z przyzębiem, narząd zębowy
3) zębowo-zębowy, okluzyjny układ zębów dolnego i górnego łuku zębowego
Wzajemne powiązanie wszystkich systemów pozwala zrozumieć wagę wpływu zmian w elementach morfologiczno-czynnościowych na czynności fizjologiczne. O funkcjonowaniu układu stomatognatycznego decydują mięśnie! Głównym elementem układu stomatognatycznego jest żuchwa z zespołem mięśni żucia oraz stawy skroniowo-żuchwowe.

Mięśnie odpowiedzialne za funkcjonowanie narządu żucia:
-mięsień żwacz (łać. musculus masseter)
-mięsień skroniowy (łać. musculus temporalis)
-mięsień skrzydłowy boczny (łać. musculus pterygoideus lateralis)
-mięsień skrzydłowy przyśrodkowy (łać. musculus pterygoideus media lis).
Żwacze są mięśniami czworobocznymi, nieruchome przyczepy zlokalizowane są na łuku jarzmowym i grzebieniu twarzowym, pokrywają część żuchwy i przyczepiają się do bocznej gałęzi żuchwy. Posiadają 2 warstwy: powierzchowną i głęboką. Rozróżnia je kierunek włókien odmienny o około 90 stopni. W warstwie głębokiej włókna układają się w dół i do przodu, w warstwie wyżej położonej w dół i do tyłu. Obie warstwy połączone są tkanką ścięgnistą co nadaje żwaczowi wyjątkową moc. Włókna ruchome znajdują się na zewnętrznych powierzchniach dolnych krawędzi gałęzi żuchwy, w okolicach trójkąta żuchwy. Żwacz łatwo wyczuć palpacyjnie z zewnątrz jak i od wewnątrz ust. Mięśnie skroniowe należą do najsilniejszych mięśni narządu żucia. Kształtem przypominają wachlarz z rozległymi przyczepami do czaszki. Wyróżnia się 3 podstawowe grupy włókien.
Czynnikami predysponującymi nadmiernego zaciskania mięśni żucia są:
– predyspozycje genetyczne
-nadmierny długotrwały stres!
-nawykowe długotrwałe żucie gumy do żucia, jednostronne żucie pokarmów
-wady zgryzu, zła okluzja, źle dopasowane uzupełnienia protetyczne, źle wykonane uzupełnienia stomatologiczne.
Bagatelizowanie objawów może skutkować poważniejszymi dolegliwościami związanymi z zaburzeniami i zwyrodnieniami w stawie skroniowo-żuchwowym, pogłębieniem zaburzeń okluzji, dolegliwościami z kręgosłupem, wzrokiem czy słuchem. Szczególnie istotne jest prawidłowe zdiagnozowanie oraz leczenie nadmiernego napięcia mięśniowego w celu przywrócenia poprawnego funkcjonowania oraz wyeliminowania przyczyn wywołujących chorobę. Często wiele osób nawet nie jest świadoma tego schorzenia. Objawów bruksizmu można przez dłuższy czas nie zauważać. Najczęściej dopiero gdy pojawia się dokuczliwy, nieustający ból Pacjent zaczyna szukać pomocy u różnych specjalistów. Dopiero Lekarz stomatolog na wizycie w trakcie badania stomatologicznego diagnozuje u pacjenta Bruksizm. Częściej jednak pacjenci zgłaszają się do gabinetu stomatologicznego sami z objawami bólowymi, z widocznymi zmianami w zębach. Lekarz dentysta na wizycie w badaniu zewnątrzustnym ocenia ogólny stan pacjenta, kształt twarzy, postawę, sprawdza stopień napięcia mięśni żwaczy, skroniowych oraz pozostałych mięśni, trzaski, przeskakiwania stawów skroniowo-żuchwowych, przeprowadza diagnostykę stawu skroniowo-żuchwowego. W badaniu wewnątrzustnym sprawdza objawy bruksizmu na zębach- starcia, ukruszenia, uszkodzenia zębów, obecność ubytków klinowych, przyszyjkowych, pogryzienia na tkankach miękkich- na policzkach, pogryzienia na języku, odciśnięcia zębów na języku oraz okluzję. Zewnątrzustnie bada stan napięcia mięśniowego. Moc nacisku mięśni żucia wynosi 25-50kg/cm2. W bruksizmie siła działania wzrasta wielokrotnie. Najczęściej rejestrowane pomiary sił zwarciowych w strefie zębów trzonowych u kobiet wynoszą od 350 do 500 N oraz 450 do 700 N u mężczyzn. Siła nacisku mięśni żwaczy u zdrowego człowieka wynosi około 100 kg. U osób cierpiących na Bruksizm jest do 10x większa niż norma. Siły żucia u pacjentów z Bruksizmem są nawet kilkakrotnie większe od tych działających podczas normalnych procesów gryzienia i żucia. Pacjent bezwiednie zaciska zęby często w nocy, gdy powinien odpoczywać a mięśnie powinny być w relaksie.
Prowadzi to do :
– nadmiernego starcia szkliwa zębów, zęby starte stają się krótsze, zaburza to proporcje w wysokości do szerokości zębów
-pojawienia się żółtych aż nawet brązowych plam ma powierzchniach żujących trzonowców i przedtrzonowców oraz na brzegach siecznych zębów przednich, które świadczą o starciu- erozji szkliwa
-pęknięć szkliwa zębów, pęknięć koron, złamań całych zębów
-nadwrażliwości zębów pod wpływem zimnych, kwaśnych płynów i pokarmów
-ubytków klinowych, przyszyjkowych, nadmiernie wytartych i odsłoniętych szyjek zębowych
-obnażania się korzeni zębów, ubytków kostnych aż do rozchwiania zębów
-bólów mięśniowych obręczy barkowej, bólów głowy i kręgosłupa, bólów mięśni przykręgosłupowych a nawet obręczy biodrowej czy stawów skokowych
-bólów przy otwieraniu i zamykaniu ust, bólów w stawach skroniowo-żuchwowych przy pełnym otwarciu zwłaszcza rano lub przy dłuższym otwieraniu np. w trakcie wizyty stomatologicznej, ziewaniu
-trzasków, przeskakiwań i zmian w stawie skroniowo-żuchwowym, deformacji krążków w stawie skroniowo-żuchwowym
-przerostu mięśni żujących najczęściej mięśni żwaczy, nadmiernego napięcia mięśni
-przerostu żuchwy- zmieniają się rysy twarzy, poszerza się linia żuchwy, twarz staje się kwadratowa, płaska, nieatrakcyjna. (Według współczesnych kanonów Estetycznych za atrakcyjne uchodzą twarze smukłe, w kształcie litery V- odwróconego trójkąta. Również z wiekiem twarz często przybiera kształt litery A)
– bolesności przy dotykaniu policzków
– bólów, szumów w uszach
– wzmożonego napięcie mięśni żwaczy, skroniowych, gnykowo-żuchwowych, co może wywołać imitację bólu głowy, bólu zęba, bólów w obrębie szyi, zainicjować migreny
– migren.
Bruksizmowi najczęściej towarzyszą chrapanie oraz bezdech nocny.
Celem leczenia jest zmniejszenie siły działania mięśni i ochrona zębów. Aby skutecznie leczyć Bruksizm konieczne jest zdiagnozowanie, ustalenie przyczyn, wyleczenie przyczyn, zastosowanie uzupełniających się wielospecjalistycznych metod leczniczych. Terapia Bruksizmu- leczenie zgrzytania zębami, zaciskania zębów ma charakter długoczasowy, jest wieloetapowa i wielospecjalistyczna. Konieczna jest współpraca specjalistów z różnych dziedzin: lekarza Medycyny Estetycznej, dentysty, ortodonty, gastrologa, laryngologa, neurologa, ortopedy, psychologa, fizjoterapeuty i innych. Zalecane jest wykorzystanie biofeedbacku- metody polegającej na kontrolowaniu procesów zachodzących w mózgu.

Wskazane jest łączenie różnych metod:
– zastosowania Botoksu, toksyny botulinowej w celu osłabienia siły mięśniowej
– nauki rozluźniania, relaksacji mięśni- fizjoterapii, masażu mięśni, psychoterapii, autoterapii- ćwiczeń relaksacyjnych mięśni twarzy i szyi
– wykonania specjalnej Szyny Relaksacyjnej, która zabezpiecza powierzchnie zębów. Przezroczysta Nakładka Relaksacyjna, dzięki silikonowej strukturze osłabia napięcia mięśni, dodatkowo chroni korony zębów przed dalszym ścieraniem, pękaniem, niszczeniem. Uniemożliwiając zaciskanie zębów zapobiega przeciążeniom stawu skroniowo-żuchwowego. Mięśnie są odciążone i mniej napięte. Zabieg powtarza się aż do odzwyczajenia mięśni od intensywnego zaciskania. Ważne jest by regularnie 1 raz w roku wymieniać relaksacyjną szynę na nową. Szyna relaksacyjna chroniąc zęby ulega starciu i niszczeniu. Dłuższe stosowanie tej samej szyny relaksacyjnej dłużej niż rok już tak prawidłowo nie chroni zębów. W gabinecie dentystycznym Lekarz Dentysta pobiera wyciski zębów. Na modelach diagnostycznych, w laboratorium protetycznym w Warszawie, wykonywana jest przezroczysta silikonowa relaksacyjna nakładka na zęby górne lub dolne w zależności od warunków zgryzowych. Szynę relaksacyjną Pacjent zakłada na noc oraz w miarę możliwości również w ciągu dnia
-przeprowadzenia prawidłowej odbudowy okluzji- zgryzu zachowawczo lub protetycznie.
Toksyna botulinowa czasowo blokuje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Zakończenia nerwowe nie wysyłają neuroprzekaźnika, dzięki czemu mięśnie przestają się nadmiernie kurczyć. Preparat działa miejscowo, wybiórczo, nie ma działania ogólnoustrojowego. Lek podawany jest precyzyjnie, tylko w mięśnie, które mają być poddane zabiegowi. Działanie toksyny botulinowej polega na bezpiecznym, odwracalnym ograniczeniu i osłabieniu aktywności mięśniowej w danym konkretnym obszarze, nie przenosząc się w żaden sposób na pracę innych mięśni. Czas utrzymywania się efektu jest różny, zależny od indywidualnych predyspozycji Pacjenta. Najczęściej utrzymuje się 6-9 miesięcy. Podanie toksyny botulinowej do mięśni żujących, pomaga mięśniom rozluźnić się i zrelaksować. Powoduje to ustąpienie zgrzytania i zaciskania zębów szczególnie w nocy podczas snu, wyeliminowanie niepotrzebnego nawyku zaciskania mięśni! Pacjent zyskuje PRAWIDŁOWE napięcie mięśni żujących i gryzie pokarm z normalną, prawidłową siłą. Ustępują dolegliwości bólowe, zatrzymuje się proces ścierania zębów! Po kilku podaniach toksyny botulinowej zmniejsza się masa mięśni żucia (mięśni żwaczy). Redukcja objętości mięśni żwaczy prowadzi do wysubtelnienia linii żuchwy i owalu twarzy, wysmuklenia i wyszczuplenia dolnej części twarzy. Owal twarzy staje się bardziej smukły a wygląd młodszy. Zabieg podania toksyny botulinowej wykonywany jest tylko przez doświadczonego Lekarza Dentystę certyfikowanego Lekarza Medycyny Estetycznej. Lekarz ustala odpowiednią dawkę toksyny botulinowej w zależności od celu zabiegu oraz indywidualnych potrzeb Pacjenta. Dokładną cenę zabiegu podaje Lekarz podczas konsultacji z Pacjentem, szczegółowo określając plan leczenia. W Klinice wykonujemy zabiegi w oparciu o najwyższej jakości preparat toksyny botulinowej Boccouture niemieckiej firmy Merz. Najwyższa jakość preparatu gwarantuje najwyższą jakość zabiegu. Zabieg nie wymaga specjalnej rekonwalescencji, Pacjent od razu powraca do normalnej aktywności. Efekty działania Botoksu pojawiają się już po 3-7 dniach. Kontrola zabiegu jest po 2 tygodniach. Pełny efekt zabiegu jest po 1 miesiącu. Pacjent odczuwa wyraźną ulgę, dolegliwości bólowe ustępują stopniowo.

Przeciwskazania do zabiegu podania Botoksu- toksyny botulinowej:
– zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, choroby neurologiczne, neuromotoryczne i mięśni (miastenia)
-przyjmowanie w przeciągu tygodnia przed zabiegiem antybiotyków aminoglikozydów, tetracykliny, linkomycyny, polimyksyny, aminochinolonu, gentamycyny, neomycyny, streptomycyny, D-penicylaminy, cyklosporyny, tubokuraryny, pankuronium, galaminy, sukcynylocholiny,
– leczenie lekami rozkurczowymi
– nadwrażliwość na składniki preparatu
– ciąża, karmienie piersią
– miejscowa infekcja skóry
– choroba nowotworowa
– choroba autoimmunologiczna np. RZS

Zalecenia pozabiegowe:
Okolicę poddaną zabiegowi należy zachować w czystości i sterylności przez 24 godziny. W dniu zabiegu, po zabiegu należy unikać lotu samolotem, nurkowania, sauny, ćwiczeń fizycznych, pływania w basenie, alkoholu.
Kolejnym etapem jest odbudowa prawidłowego zwarcia- okluzji. Leczenie stomatologiczne w pierwszej kolejności polega na eliminowaniu skutków choroby- na wzmocnieniu szkliwa. Aby złagodzić objawy choroby Pacjentom cierpiącym na nadmierne starcie szkliwa, uszkodzenie szkliwa, ubytki klinowe, nadwrażliwość zębów zaleca się regenerację, remineralizację szkliwa z zastosowaniem 100% naprawczego regeneracyjnego Serum do zębów z nanohydroksyapatytem PrevDent, stosowanie do codziennej higieny jamy ustnej pasty do zębów z nanohydroksyapatytem PrevDent oraz płukanki do ust PrevDent. A następnie odbudowę startych wypełnień, leczenie ubytków i zniszczonych koron zębowych, uzupełnienie braków zębowych – odbudowę i wyrównanie zgryzu.

Istotne są wizyty kontrolne w Klinice u prowadzącego leczenie Lekarza Dentysty, lekarza Medycyny Estetycznej minimum co 6 miesięcy. Zdrowe mięśnie twarzy to wolność od uciążliwego bólu i dyskomfortu!

Dr Anna Bucka Klinika Dentystyczna Medycyna Estetyczna Belwederska 44 Warszawa